Belangstellenden luisteren naar de uitleg die een taxateur geeft over een Doopsgezinde bijbel uit 1646. (ANP)
De openingszin van de Bijbel, waarin staat dat God de hemel en aarde schiep, zou jarenlang verkeerd vertaald zijn. 'God schiep niet, hij scheidde', beweert hoogleraar Ellen van Wolde.
Het traditionele beeld van God als schepper van hemel en aarde klopt niet, stelt Van Wolde donderdag in dagblad Trouw. Vrijdag promoveert de oudtestamentica aan de Radboud Universiteit Nijmegen op het onderwerp.
De hoogleraar baseert haar stelling op een nieuwe interpretatie van de Hebreeuwse tekst van het bijbelboek Genesis. Daar staat niet, zegt ze stellig, dat God uit het niets hemel en aarde maakte, maar dat hij die scheidde.
Hemel en aarde bestonden al
Van Wolde analyseerde de Hebreeuwse grondtekst van Genesis niet alleen taalkundig, 'maar plaatste het fragment ook in de context van de rest van de bijbel en andere scheppingsverhalen uit Mesopotamië'. Haar conclusie: Het Hebreeuwse werkwoord 'bara' betekent niet scheppen, maar 'ruimtelijk scheiden'.
Dit impliceert volgens de hoogleraar dat hemel en aarde er al waren voordat God ze uit elkaar haalde. God scheidde de reeds bestaande hemel van de aarde, het land van de zee, de zeemonsters van de vogels en het gekrioel op de grond, stelt Van Wolde in Trouw.
Controversieel
Van Wolde gaat in tegen ’alle vertalingen, commentaren en studies’ die het tegendeel beweren. Ook álle Nederlandse bijbelvertalingen waarin God als Schepper wordt genoemd, zitten er volgens haar naast.
Tijdens haar onderzoek heeft Van Wolde zich afgevraagd waarom zij de eerste zou zijn die na vele eeuwen tekstuitleg 'de waarheid boven tafel krijgt'. Haar eigen antwoord: 'Ik kan dat omdat er voor mij als onderzoeker nu zoveel middelen voorhanden zijn. Lexica, analysemethoden en niet te vergeten: nieuwe uitgaven van Mesopotamische teksten. De oudere waren nog bestempeld door de bijbelse opvattingen van de wetenschappers.'
Ontwrichting scheppingsverhaal
Volgens de Radboud Universiteit is de nieuwe interpretatie ’niets minder dan een ontwrichting van het scheppingsverhaal zoals we dat kennen’. De hoogleraar realiseert zich dat haar bevindingen, die binnenkort in een toonaangevend wetenschappelijk tijdschrift worden gepubliceerd, voor traditionele gelovigen hard aan kunnen komen.
Dat Andries Knevel begin dit jaar mikpunt werd van kritiek toen hij de letterlijke uitleg van Genesis afwees, doet Van Wolde lachend af. 'Arme Knevel. Al die strijd is voor niets geweest, want God ís helemaal niet de Schepper van hemel en aarde.'
bron: volkskrant
